Σημαντικές αλλαγές στις οικογενειακές ισορροπίες έχει επιφέρει η
οικονομική κρίση στην ελληνική κοινωνία. Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι το
60% των γυναικών καλύπτει πλέον πάνω από το 50% του οικογενειακού
εισοδήματος, ενώ, σχεδόν δύο χρόνια νωρίτερα, το 80% των ανδρών,
στελεχών επιχειρήσεων, εξασφάλιζε το μεγαλύτερο μέρος του οικογενειακού
εισοδήματος.
Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από την έρευνα της εταιρείας επιλογής στελεχών People for Business, με θέμα «Κρίση και οικογενειακές ισορροπίες», που πραγματοποιήθηκε το χρονικό διάστημα από 15 Οκτωβρίου 2012 έως 15 Δεκεμβρίου 2012, σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 365 υψηλόβαθμων και μεσαίων στελεχών. Στόχος της έρευνας ήταν να διερευνηθούν οι αλλαγές, που έχει επιφέρει στις οικογενειακές ισορροπίες η οικονομική κρίση και η υψηλή ανεργία.
Από την έρευνα προκύπτει ότι, το 49,1% των ανδρών στελεχών, όσο ακόμη διατηρούσε την εργασία του, εξασφάλιζε αμοιβές, που αποτελούσαν το 50-80% του οικογενειακού εισοδήματος, ενώ το 30,9% των στελεχών, πριν βγει στην ανεργία, είχε εισόδημα που ξεπερνούσε το 80% του οικογενειακού εισοδήματος. Ενώ, μόνο για το 20% των στελεχών, ο μισθός του δεν ξεπερνούσε το 50% του συνολικού οικογενειακού εισοδήματος.
Το ίδιο χρονικό διάστημα, πριν δηλαδή οι άνδρες στελέχη μείνουν άνεργοι (1-2 χρόνια νωρίτερα), τα εισοδήματα των συζύγων τους ήταν πολύ μικρότερα, σε σχέση με το σύνολο του οικογενειακού εισοδήματος. Ειδικότερα, το εισόδημα της συζύγου, πριν η κρίση κορυφωθεί, διαμορφωνόταν, ως εξής: σε ποσοστό 69,1% δεν ξεπερνούσε το 50% του συνολικού οικογενειακού εισοδήματος, σε ποσοστό 29,1% κάλυπτε το 50-80% του οικογενειακού εισοδήματος και μόλις σε ποσοστό 1,8% ήταν πάνω από το 80% του οικογενειακού εισοδήματος.
Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, σήμερα, η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική. Μεγάλο ποσοστό των ανδρών στελεχών έχει χάσει τη δουλειά του και η μοναδική πηγή οικογενειακού εισοδήματος για μία μεγάλη μερίδα φαίνεται ότι είναι οι αμοιβές που εξασφαλίζουν οι γυναίκες σύζυγοι. Από την έρευνα προκύπτει ότι το 60% των γυναικών καλύπτει πλέον πάνω από το 50% του οικογενειακού εισοδήματος. Ειδικότερα, το 45,5% των γυναικών εξασφαλίζει πάνω από το 80% του οικογενειακού εισοδήματος, το 16,4% καλύπτει το 50 με 80% του συνολικού εισοδήματος στο σπίτι και το 38,2% κερδίζει αμοιβές που δεν ξεπερνούν το 50% του οικογενειακού εισοδήματος.
«Οσο βαθαίνει η κρίση, η απομάκρυνση (με τη συρρίκνωση των θέσεων εργασίας, με την κατάργηση διευθύνσεων, τη συγχώνευση επιχειρήσεων και την αποχώρηση πολυεθνικών από την Ελλάδα) της παραγωγικής γενιάς των 45+, κυρίως των ανδρών διαμορφώνουν μία νέα κατάσταση στην αγορά εργασίας, με αποτέλεσμα να αλλάζει και το οικονομικό μοντέλο της οικογένειας. Για πρώτη φορά, βλέπουμε να αυξάνονται συνεχώς οι οικογένειες, στις οποίες ο άνδρας είναι άνεργος και η γυναίκα δουλεύει και φέρνει εισόδημα στο σπίτι», επισημαίνει η Γενική Διευθύντρια της People for Business, Ρεβέκκα Πιτσίκα.
Αρκετά περιορισμένες, όμως, είναι πλέον και οι άλλες πηγές εισοδήματος (ακίνητα, κλπ), πέραν των μισθών, που συμπληρώνουν το οικογενειακό εισόδημα. Σύμφωνα με την έρευνα, για το 80% των νοικοκυριών, τα εισοδήματα από άλλες πηγές καλύπτουν λιγότερο από το 20% του οικογενειακού εισοδήματος, για το 14,5%, το 20-50% του οικογενειακού εισοδήματος και μόνο για το 5,5% των νοικοκυριών οι άλλες πηγές συμπληρώνουν πάνω από το 50% του συνολικού εισοδήματος.
Οσον αφορά τώρα στη μορφή απασχόλησης, που διατηρούν οι γυναίκες σύζυγοι, το 69,1% έχει μόνιμη εργασία και το 30,9% προσωρινή. Αντίστοιχα, το ποσοστό των γυναικών, που έχει μισθωτή εργασία, είναι 72,7%, ενώ οι γυναίκες, που εργάζονται ως ελεύθεροι επαγγελματίες, αγγίζουν μόλις το 27,3%.
«Οι γυναίκες μπορούν να κινηθούν με μεγαλύτερη ευελιξία στην αγορά εργασίας. Μπορούν να αναλάβουν «μικρότερης» σπουδαιότητας δουλειές, μπορούν να απασχοληθούν πιο εύκολα σε εργασίες για περιορισμένο χρονικό διάστημα, που, όμως, εξασφαλίζουν ένα εισόδημα, αν και όχι τόσο υψηλό, όσο ήταν μέχρι τώρα του συζύγου τους. Επιπλέον, ας μην παραβλέπουμε το γεγονός ότι στα υψηλά κλιμάκια της εργασιακής πυραμίδας, συναντάμε, κυρίως, άντρες – και είναι στα κλιμάκια αυτά, που βλέπουμε θέσεις να έχουν συγχωνευθεί ή καταργηθεί ή τους κατόχους τους να έχουν αντικατασταθεί από ξενους managers ή από νεαρότερα – και οικονομικότερα – στελέχη. Αρα, λοιπόν, η ανεργία σε αυτά τα επίπεδα έχει πλήξει εκ των πραγμάτων πολύ λιγότερο τις γυναίκες», τονίζει η κ. Πιτσίκα.
Τέλος, όπως προκύπτει από την έρευνα, το 18,2% των ανδρών στελεχών, που είναι χωρίς δουλειά, θα εξέταζε μείωση των αποδοχών, που έπαιρνε, πριν χάσει την εργασία του, άνω του 50%, το 19,5% θα αποδεχόταν μείωση των αποδοχών 40-50%, το 50% θα συζητούσε μείωση 20-30%, το 25% θα εξέταζε μείωση 5-10%, ενώ μόνο το 5,5% δεν θα συζητούσε καμία μείωση στις αποδοχές, που κέρδιζε, όσο εργαζόταν.
Στην έρευνα της People for Business, με θέμα «Κρίση και οικογενειακές ισορροπίες», που πραγματοποιήθηκε το χρονικό διάστημα από 15 Οκτωβρίου 2012 έως 15 Δεκεμβρίου 2012, συμμετείχαν 365 υψηλόβαθμα και μεσαία στελέχη (89% άνδρες και 11% γυναίκες), ηλικίας από 38-55+ (38-41 ποσοστό 14%, 42-45 ποσοστό 22%, 46-50 ποσοστό 38%, 51-55 ποσοστό 16%, 55+ ποσοστό 10%), που έχουν χάσει τη δουλειά τους, τα τελευταία 2,5 χρόνια και παραμένουν άνεργα, μέχρι σήμερα.
