Πώς το crowd funding γίνεται η νέα μανία στο Internet και τι αλλάζει αυτό στην διασκέδασή μας.
Την Τετάρτη, ο Ρομπ Τόμας, παραγωγός και σεναριογράφος του δημοφιλούς
νεο-νουάρ της περασμένης δεκαετίας "Veronica Mars" ανέβασε μια καμπάνια
στο Kickstarter.com, το πιο δημοφιλές site online εράνων (crowd
funding), ζητώντας από το κοινό να χρηματοδοτήσει την προσπάθειά του να
φέρει τη σειρά του στη μεγάλη οθόνη. Μέσα σε λιγότερο από 10 ώρες είχε μαζέψει 2 εκατομμύρια δολάρια, σπάζοντας κάθε ρεκόρ!
Τι είναι όμως το Kickstarter και το crowd funding και γιατί να πας να δώσεις τα λεφτά σου εκεί; Είναι η νέα μόδα του Διαδικτύου που θέλει καλλιτέχνες ή επιστήμονες που έχουν μια καλή ιδέα, αλλά δεν μπορούν να βρουν χορηγούς, να ζητούν υποστήριξη απ' ευθείας από το κοινό. Μάλιστα, πολύς κόσμος το χρησιμοποιεί και για πολύ πιο απλά πράγματα. Παράδειγμα: "Χθες μου έκλεψαν το ποδήλατο. Μπορείτε να μαζέψετε 300 ευρώ για χάρη μου, να πάρω ένα καινούργιο;".
Όπως καταλαβαίνει κανείς εύκολα, το να πείσεις κάποιον να σου δώσει έστω και ένα ευρώ γι' αυτό που ζητάς έχει περισσότερο να κάνει με το ποιος είσαι και το πώς το ζητάς, παρά με το λόγο για τον οποίον το ζητάς. Ο Ρομπ Τόμας, για παράδειγμα, ήθελε στην ουσία να πείσει την Warner Brothers που είχε τα δικαιώματα για το "Veronica Mars" πως ήταν άδικο που η σειρά κράτησε μόνο 3 σεζόν (2004-2007), γιατί είχε φανατικό κοινό και έπαιρνε πολύ καλές κριτικές. Και πως ο κόσμος τη θυμάται ακόμη και μια ταινία με τους ίδιους ήρωες θα έκανε επιτυχία. Περισσότερο τον ένοιαζε, δηλαδή, να κάνει εντύπωση στο στούνιο, δείχνοντάς του πόσος κόσμος ενδιαφέρεται για την ταινία, παρά να μαζέψει χρήματα (όχι όταν τον χάλασαν κιόλας...).
Ο πρώτος άνθρωπος που ξεπέρασε το 1 εκατομμύριο δολάρια στο Kickstarter ήταν μια μουσικός. Η Amanda Palmer, φοβερά αντισυμβατική καλλιτέχνις, με ένα κοινό που τη γνώριζε από παλαιότερες συνεργασίες της και από τις συναυλίες της, δεν ήθελε να μπλέξει με κάποια δισκογραφική. Ήθελε να βγάλει τον δίσκο της μόνη της. Ζήτησε λοιπόν από το κοινό να τη χρηματοδοτήσει και κατάφερε. Η Bjork πάλι, η διάσημη Ισλανδή καλλιτέχνις, όταν ζήτησε ένα (αρκετά μικρότερο μάλιστα) ποσό, για να μετατρέψει το τελευταίο της άλμπουμ σε app για το Android και το Windows Phone (υπήρχε ήδη για το iPad), απέτυχε παταγωδώς. Κάποιοι βιάστηκαν να πουν ότι η Palmer τα κατάφερε, γιατί ο κόσμος τη γνώριζε σαν φτωχή, ενώ για την Bjork όλοι ξέρουν ότι έχει βγάλει εκατομμύρια και δεν είχε ανάγκη από εράνους. Αλλά η αλήθεια δεν είναι αυτή. Είναι στο πώς το ζήτησε η κάθε μία. Η Bjork, ανέβασε την καμπάνια της στο Kickstarter και μετά δεν ξανασχολήθηκε ποτέ. Δεν έκανε ούτε ένα tweet, ούτε ένα post στο Facebook που να μιλά γι' αυτό. Η Amanda Palmer, όμως, προμοτάρισε την δική της καμπάνια με κάθε τρόπο...
Παίζει ρόλο και το τι προσφέρει ο καθένας στην καμπάνια του. Η νεαρή Καναδέζα τραγουδίστρια Alexz Johnson, για παράδειγμα, που ήθελε χρηματοδότηση για να κάνει μια τουρνέ στις ΗΠΑ, πρόσφερε μια "πριβέ" συναυλία για όποιον έδινε πάνω από 5.000 δολάρια, στο σπίτι του!
O Ρομπ Τόμας, για το "Veronica Mars" προσφέρει από ένα PDF με το σενάριο της ταινίας, σε όσους δώσουν από 10 ως 25 δολάρια, μέχρι... ένα ρόλο μέσα στην ίδια την ταινία, σε όποιον του χαρίσει πάνω από 10.000 δολάρια. Φυσικά και κάποιος άδραξε την ευκαιρία και τα έδωσε σχεδόν αμέσως!
Εκτός, όμως, από τα καλλιτεχνικά projects, το crowd funding έχει υποστηρίξει μέχρι στιγμής και άλλα, λιγότερο φανταχτερά. Όπως επιστημονικές μελέτες και ανάπτυξη τεχνολογιών. Το ρολόι της Pebble, μάλιστα, έχει κάνει την πιο επιτυχημένη καμπάνια στο Kickstarter, μαζεύοντας συνολικά 10 εκατομμύρια δολάρια.
Αυτό που αλλάζει -κυρίως στην διασκέδαση, αλλά και σε άλλους τομείς- το crowd funding, είναι ότι πλέον ο κόσμος παίρνει τον έλεγχο του τι θα δει, θα ακούσει, θα χορέψει, στα δικά του χέρια. Δεν περιμένει από ένα στούντιο στο Χόλιγουντ να αποφασίσει αν το τάδε σενάριο αξίζει να γίνει ταινία ή από μια δισκογραφική εταιρεία αν το δείνα γκρουπ πρέπει να βγάλει άλμπουμ. Αν το κοινό κρίνει ότι τού αρέσει κάτι, το... προπληρώνει και το υλοποιεί. Ειδικά στη μουσική, που έτσι κι αλλιώς πια ο περισσότερος κόσμος κατεβάζει δωρεάν από πειρατικά sites, πολλοί καλλιτέχνες προτιμούν να διαφημίσουν το άλμπουμ τους πριν καν το ηχογραφήσουν, κυκλοφορώντας διάφορα demos και ζητώντας χρηματοδότηση. Και κάπως έτσι, το κοινό επιλέγει αυτά που γουστάρει περισσότερο, αφήνοντας στην αφάνεια όσα του είναι εντελώς αδιάφορα...
Τι είναι όμως το Kickstarter και το crowd funding και γιατί να πας να δώσεις τα λεφτά σου εκεί; Είναι η νέα μόδα του Διαδικτύου που θέλει καλλιτέχνες ή επιστήμονες που έχουν μια καλή ιδέα, αλλά δεν μπορούν να βρουν χορηγούς, να ζητούν υποστήριξη απ' ευθείας από το κοινό. Μάλιστα, πολύς κόσμος το χρησιμοποιεί και για πολύ πιο απλά πράγματα. Παράδειγμα: "Χθες μου έκλεψαν το ποδήλατο. Μπορείτε να μαζέψετε 300 ευρώ για χάρη μου, να πάρω ένα καινούργιο;".
Όπως καταλαβαίνει κανείς εύκολα, το να πείσεις κάποιον να σου δώσει έστω και ένα ευρώ γι' αυτό που ζητάς έχει περισσότερο να κάνει με το ποιος είσαι και το πώς το ζητάς, παρά με το λόγο για τον οποίον το ζητάς. Ο Ρομπ Τόμας, για παράδειγμα, ήθελε στην ουσία να πείσει την Warner Brothers που είχε τα δικαιώματα για το "Veronica Mars" πως ήταν άδικο που η σειρά κράτησε μόνο 3 σεζόν (2004-2007), γιατί είχε φανατικό κοινό και έπαιρνε πολύ καλές κριτικές. Και πως ο κόσμος τη θυμάται ακόμη και μια ταινία με τους ίδιους ήρωες θα έκανε επιτυχία. Περισσότερο τον ένοιαζε, δηλαδή, να κάνει εντύπωση στο στούνιο, δείχνοντάς του πόσος κόσμος ενδιαφέρεται για την ταινία, παρά να μαζέψει χρήματα (όχι όταν τον χάλασαν κιόλας...).
Ο πρώτος άνθρωπος που ξεπέρασε το 1 εκατομμύριο δολάρια στο Kickstarter ήταν μια μουσικός. Η Amanda Palmer, φοβερά αντισυμβατική καλλιτέχνις, με ένα κοινό που τη γνώριζε από παλαιότερες συνεργασίες της και από τις συναυλίες της, δεν ήθελε να μπλέξει με κάποια δισκογραφική. Ήθελε να βγάλει τον δίσκο της μόνη της. Ζήτησε λοιπόν από το κοινό να τη χρηματοδοτήσει και κατάφερε. Η Bjork πάλι, η διάσημη Ισλανδή καλλιτέχνις, όταν ζήτησε ένα (αρκετά μικρότερο μάλιστα) ποσό, για να μετατρέψει το τελευταίο της άλμπουμ σε app για το Android και το Windows Phone (υπήρχε ήδη για το iPad), απέτυχε παταγωδώς. Κάποιοι βιάστηκαν να πουν ότι η Palmer τα κατάφερε, γιατί ο κόσμος τη γνώριζε σαν φτωχή, ενώ για την Bjork όλοι ξέρουν ότι έχει βγάλει εκατομμύρια και δεν είχε ανάγκη από εράνους. Αλλά η αλήθεια δεν είναι αυτή. Είναι στο πώς το ζήτησε η κάθε μία. Η Bjork, ανέβασε την καμπάνια της στο Kickstarter και μετά δεν ξανασχολήθηκε ποτέ. Δεν έκανε ούτε ένα tweet, ούτε ένα post στο Facebook που να μιλά γι' αυτό. Η Amanda Palmer, όμως, προμοτάρισε την δική της καμπάνια με κάθε τρόπο...
Παίζει ρόλο και το τι προσφέρει ο καθένας στην καμπάνια του. Η νεαρή Καναδέζα τραγουδίστρια Alexz Johnson, για παράδειγμα, που ήθελε χρηματοδότηση για να κάνει μια τουρνέ στις ΗΠΑ, πρόσφερε μια "πριβέ" συναυλία για όποιον έδινε πάνω από 5.000 δολάρια, στο σπίτι του!
O Ρομπ Τόμας, για το "Veronica Mars" προσφέρει από ένα PDF με το σενάριο της ταινίας, σε όσους δώσουν από 10 ως 25 δολάρια, μέχρι... ένα ρόλο μέσα στην ίδια την ταινία, σε όποιον του χαρίσει πάνω από 10.000 δολάρια. Φυσικά και κάποιος άδραξε την ευκαιρία και τα έδωσε σχεδόν αμέσως!
Εκτός, όμως, από τα καλλιτεχνικά projects, το crowd funding έχει υποστηρίξει μέχρι στιγμής και άλλα, λιγότερο φανταχτερά. Όπως επιστημονικές μελέτες και ανάπτυξη τεχνολογιών. Το ρολόι της Pebble, μάλιστα, έχει κάνει την πιο επιτυχημένη καμπάνια στο Kickstarter, μαζεύοντας συνολικά 10 εκατομμύρια δολάρια.
Αυτό που αλλάζει -κυρίως στην διασκέδαση, αλλά και σε άλλους τομείς- το crowd funding, είναι ότι πλέον ο κόσμος παίρνει τον έλεγχο του τι θα δει, θα ακούσει, θα χορέψει, στα δικά του χέρια. Δεν περιμένει από ένα στούντιο στο Χόλιγουντ να αποφασίσει αν το τάδε σενάριο αξίζει να γίνει ταινία ή από μια δισκογραφική εταιρεία αν το δείνα γκρουπ πρέπει να βγάλει άλμπουμ. Αν το κοινό κρίνει ότι τού αρέσει κάτι, το... προπληρώνει και το υλοποιεί. Ειδικά στη μουσική, που έτσι κι αλλιώς πια ο περισσότερος κόσμος κατεβάζει δωρεάν από πειρατικά sites, πολλοί καλλιτέχνες προτιμούν να διαφημίσουν το άλμπουμ τους πριν καν το ηχογραφήσουν, κυκλοφορώντας διάφορα demos και ζητώντας χρηματοδότηση. Και κάπως έτσι, το κοινό επιλέγει αυτά που γουστάρει περισσότερο, αφήνοντας στην αφάνεια όσα του είναι εντελώς αδιάφορα...
